Ο Ιωάννης Αντωνόγλου, ένας διακεκριμένος επιστήμονας από τη Θεσσαλονίκη, έχει διανύσει μια αξιοσημείωτη πορεία που τον οδήγησε από τα κορυφαία ερευνητικά εργαστήρια της DeepMind στο Λονδίνο έως την ίδρυση της δικής του startup στη Νέα Υόρκη, με την επωνυμία Reflection. Έχοντας συμβάλει σε εμβληματικά επιτεύγματα όπως η δημιουργία του AlphaGo, σήμερα επιχειρεί να φέρει την τεχνητή νοημοσύνη σε ένα νέο επίπεδο: τη δημιουργία αυτόνομων ψηφιακών “πρακτόρων” που όχι μόνο μαθαίνουν, αλλά και αναστοχάζονται πάνω στις πράξεις τους.
Στη συνέντευξή του, εξηγεί τη φιλοσοφία πίσω από την Reflection, τονίζοντας τη σημασία της απλότητας, της ευθυγράμμισης με τις ανθρώπινες αξίες και της χρηστικότητας. Όπως λέει, στόχος του δεν είναι η αντικατάσταση του ανθρώπου, αλλά η υποστήριξη της ανθρώπινης δημιουργικότητας μέσω ευφυών εργαλείων.
Ο τρόπος που εκπαιδεύονται τα μοντέλα τεχνητής υπερνοημοσύνης που αναπτύσσουν βασίζεται στην ενισχυτική μάθηση: τα συστήματα παράγουν απαντήσεις και λαμβάνουν ανατροφοδότηση για το αν ήταν σωστές ή λανθασμένες. Με αυτόν τον τρόπο, σταδιακά “μαθαίνουν” να προσεγγίζουν σωστά προβλήματα, με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι αποκτούν εμπειρία.
Για να έρθουν πιο κοντά στις ανθρώπινες αξίες, τα μοντέλα αξιολογούνται με τη βοήθεια ανθρώπων που διαλέγουν μεταξύ σωστών και λάθος απαντήσεων. Μέσα από χιλιάδες παραδείγματα, το σύστημα διαμορφώνει μια εικόνα του πώς σκέφτεται ένας άνθρωπος.
Η επόμενη τεχνολογική τομή
Ο Αντωνόγλου εκτιμά ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία, δύο μεγάλα άλματα είναι προ των πυλών: η τεχνητή νοημοσύνη που θα ανταγωνίζεται ή και θα ξεπερνά τον άνθρωπο στον ψηφιακό χώρο και η ραγδαία πρόοδος στη ρομποτική. Στον τομέα του προγραμματισμού, για παράδειγμα, προβλέπει πως η AI θα παράγει πλέον τον κώδικα, με τον άνθρωπο να παίζει ρόλο καθοδηγητή. Έτσι, η παραγωγικότητα αναμένεται να πολλαπλασιαστεί.
Παράλληλα, αναγνωρίζει ότι όσο πιο “έξυπνα” γίνονται τα μοντέλα, τόσο αυξάνεται και η δυσκολία κατανόησης των αποφάσεών τους – καθώς μπορεί να επιχειρούν να “ικανοποιήσουν” τους ανθρώπους με απαντήσεις που δεν είναι ουσιαστικά ορθές. Εδώ έγκειται ο κίνδυνος, λέει, αλλά προς το παρόν τα μοντέλα είναι ελεγχόμενα και ασφαλή.
Η Reflection επιχειρεί να καλύψει ένα κενό: να φτιάξει συστήματα που συνδυάζουν δύναμη και κατανόηση των ανθρώπινων αξιών, προσφέροντας πρακτικές λύσεις σε καθημερινά προβλήματα. Για να επιτευχθεί η ασφάλεια και η χρησιμότητα, απαιτείται συνεχής ανθρώπινη επίβλεψη, ώστε τα μοντέλα να ευθυγραμμίζονται με τις προθέσεις και τις ανάγκες των χρηστών.
Η σημασία της απλότητας και της ενσυναίσθησης
Ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα που έχει πάρει ο Αντωνόγλου μέσα από την πορεία του είναι ότι οι απλές ιδέες είναι αυτές που τελικά κερδίζουν. Ακόμα και τα πιο εξελιγμένα μοντέλα, όπως το GPT ή το AlphaZero, βασίστηκαν σε θεμελιώδεις, απλές έννοιες που εφαρμόστηκαν εξαιρετικά.
Αν είχε να επιλέξει ένα ανθρώπινο χαρακτηριστικό για να ενσωματώσει σε ένα υπερνοήμον σύστημα, αυτό θα ήταν η ενσυναίσθηση – η ικανότητα να βλέπει κανείς τον κόσμο μέσα από τα μάτια του άλλου. Είναι αυτή η δεξιότητα που επιτρέπει τη συνύπαρξη και τη συνεργασία στις κοινωνίες και, κατά τον ίδιο, είναι κρίσιμη για μια παραγωγική και αρμονική συμβίωση με την υπερνοημοσύνη.
